Hơn một tháng nữa là Tết, những người chăm mai suốt ngày tăng tả với vườn hoa. Phảng phất trên gương mặt của họ có rộng rãi nét rỡ ràng hiện lên ánh mắt, nhưng đâu đấy vẫn còn xen lẫn chút lo âu, lúc mai thao tác vào mùa tuốt lá.
Trong cái nắng nhẹ của buổi sớm mai cuối tháng 11 (âm lịch), sau một đêm lạnh giá, ông Nguyễn thanh thoát ở thôn 4, xã Đăk Cấm (thành thị trấn Kon Tum) kê ghế, bắc thang trèo lên tuốt lá mai. Vườn mai của ông ko còn cái vẻ óng ả, mượt xanh của những tháng ngày 9, lá mai giờ đã ngả màu chàm bạc, bám đầy bụi. Ông Tú nhẹ nhàng tuốt từng chiếc lá, có vẻ như ông nâng niu sợ đau lá cành, cứ thế theo động tác tay của ông, lá rơi đều xuống gốc mai.
nói chuyện với khách đến thăm vườn mai nhị ngọc toàn, ông Tú è cổ tình về những điều ruột gan của người dành cả cuộc thế trồng mai không chỉ là thú chơi thanh lịch mà còn là một phần trong
kế mưu sinh của gia đình.
Ông Tú bộc bạch: Nỗi lo của người trồng mai là thời tiết năm nay có lạnh phổ thông, sợ mai đứng nụ. Trồng mai, khó khăn nhất là thời tiết, nếu trong khoảng tháng 9 trở đi mà thời tiết thuận lợi, nắng ấm, ít mưa thì mai sẽ trổ hoa vào đúng dịp Tết; còn rét lạnh kéo dài, ảnh hưởng phổ biến tới thời khắc hoa mai nở. Mùa tuốt lá cho mai cũng vậy, cần Nhìn vào nụ hoa trên cây trước khi tuốt lá ra sao để định ngày ra hoa cho đúng thời điểm Tết.
“Nói thì tưởng thuần tuý, nhưng để có những kinh nghiệm như trên là cả một công đoạn nghiên cứu, học hỏi, thậm chí không ít phen “dở khóc, dở cười” vì mai nở ko đúng vụ”.
Ông Tú “chốt hạ” tỉnh giấc bơ với tôi về cái nghề trồng mai mà mình theo đuổi.
Theo kinh nghiệm của ông Tú, trong tình trạng tuốt lá trễ, cây ra hoa ko đúng dịp Tết, có thể áp dụng 1 vài biện pháp để thúc hoa trổ sớm như phun ướt những mầm hoa lúc trời nắng cho những cây mai ko chịu bung vỏ trấu; tưới rửa nụ, búp hoa vào sáng sớm; ngắt đọt non thúc ra hoa sớm. Sử dụng đèn cao thế thắp sáng vào khi 7 – 8 giờ tối hằng đêm có thể thúc mai nở sớm 2 – 3 ngày. Giả dụ trời quá lạnh thì tưới nước ấm vào gốc, ngược lại, nếu như trời có nắng nhiều thì đặt nước đá lên mặt đất sắp gốc…
Ông Nguyễn Thiện Phúc ở thị trấn Trường Chinh (thành xã Kon Tum) cho rằng nghề chăm mai cũng lắm công cu li. Dù đã 10 năm gắn bó với cây mai vàng và có đa dạng kinh nghiệm trong chăm sóc mai, nhưng để cho cây mai ra nụ ưng ý thì đòi hỏi muôn nghìn công sức trong khoảng chăm nom đến chọn thời điểm tuốt lá mai. Cây mai tuy dễ trồng nhưng muốn cho hoa đẹp, lâu tàn, người trồng mai phải biết cách chăm sóc, theo dõi thời tiết để kịp thời xử lý cho cây không bị khô héo hoặc cháy lá.
Ông Nguyện Thiện Phúc cho chúng tôi biết kinh nghiệm trồng mai mà ông đã thu gom được trong suốt thời kì dài. Theo ông, để có cây hoa mai nhộn nhịp và nở đúng Tết, kế bên phụ thuộc vào đặc điểm sinh trưởng của các loại mai và từng cây mai cụ thể (hình dạng cao, thấp, tốt, xấu…) thì nguyên tố quan trọng nhất để mai nở đúng theo mong đợi của chủ nhân chính là phương pháp tuốt lá cho mai. Thao tác sang tháng Chạp, người trồng hoa mai ăn, ở tại vườn cây. Nếu như được dự báo thời tiết nửa tháng cuối năm nắng sẽ tốt, khi trời ấm áp thì chắc chắn hoa mai sẽ nở sớm thì chủ vườn canh chừng tuốt lá muộn so với tính toán thường ngày. Trái lại, nếu như trời có mưa lớn hay chuyển lạnh thì mai sẽ nở hoa trễ, khi này chủ vườn cần tuốt lá sớm hơn – vào khoảng tháng 11 âm lịch và khắc phục bón các loại phân có hàm lượng đạm cao và và khắc phục tưới nước.
mặc dầu, việc trồng, chăm nom mai với ngổn ngang cạnh tranh và có phần “ăn may” vào thời tiết như thế, nhưng ông Phúc tự tin khẳng định với chúng tôi: buôn bán cây mai chỉ có lời chứ không có lỗ, nhưng điều đơn thuần là người chăm mai phải nắm vững công nghệ và hiểu rõ thị hiếu của người chơi mai cảnh như biết cách phân biệt mai trồng vườn với mai rừng, mai ghép. Trong khoảng cây hoa mai năm cánh cơ bản, có thể lai ghép thành những cây mai bông nở vài chục cánh… Và cũng trong khoảng cái màu vàng tinh khiết như nắng của mai, người ta có thể cho ra những cánh mai màu vàng nghệ hay vàng nhạt… “ Tết này, tôi cố gắng tạo ra thị trường những cây mai vàng rực chăm sóc sắc đẹp cho đời, cho ngày xuân thêm tươi vui” – ông hứng khởi nói.
==== > Tham khảo thêm những đặc điểm nhận dạng giống mai nhị ngọc toàn
trong khoảng Hải Dương vào sống ở Kon Tum gần 30 mươi năm nay, anh Nguyễn Văn Toàn nhiễm tính cách của con người miền Nam nên cũng ưa thích hoa mai.
Anh Toàn cho rằng: Mỗi vùng miền trên đất nước ta đều có một cách độc đáo để tiễn năm cũ qua đi và đón năm mới tới, chở theo bao nguyện ước về hạnh phúc, phồn thịnh vượng và bình an. Với hai miền Nam – Bắc thì tượng trưng của ngày Tết ở mỗi nơi mỗi khác. Nếu ở miền Bắc trong cái rét đầu xuân cành đào hé nụ, thì ở miền Nam mai vàng khoe sắc giữa nắng chiều. Năm nào cũng vậy, tôi luôn gởi vài chậu mai tại vườn mai ông Phúc. Dù biết “tay nghề ông Phúc”, nhưng tôi mong mưa thuận gió hòa để chậu mai nhà tôi tươi đẹp, mang về chưng cảnh rước lộc vào nhà.
Cuối năm. Tháng Chạp. Tết về. Chỉ mấy từ đơn giản vậy thôi mà năm nào các chủ vườn mai cũng vừa nao nức trần trừ xen lẫn những lo âu.
Sau đa dạng tháng kỳ công chăm nom, nhà vườn nào cũng Hi vọng hoa sẽ nở đúng vào vụ Tết để bao công sức bỏ ra được đền bù. Chỉ mưa nhiều một chút, hoặc giá rét kéo dài, hay nắng hot trong những ngày trong tháng Chạp là các nhà vườn đứng ngồi dưng im. Tính toán đấy, rồi lo âu ấy. Thời tiết ba miền Bắc – Trung – Nam vốn chẳng mấy giống nhau, nhưng những người chăm mai thì đều thả hồn vào tháng Chạp.
==== > Xem thêm: Hoa mai vàng Bến Tre: Mua ở đâu? Cách nhận dạng ra sao?
Tôi liên miên nghĩ suy về cái nghề trồng mai lúc gạnh thăm các vườn mai và nhìn các ông chủ vườn nhẹ nhàng, tần mần với công việc tuốt lá mai, chuẩn bị cho hoa bung nụ khi “Tết tới, xuân về”.
khăng khăng Tết Nguyên đán Canh Tý tôi sẽ “tậu” một chậu mai về chưng trong gia đình trong ba ngày Tết!
