Mai thuộc loại kiểng hoa nhưng nó cũng có thể cấu tạo kiểng dáng, kiểng thế hoặc bonsai đều rất đẹp, ít có loại cây nào được như thế, trồng mai người ta thường quan tâm tới hoa rộng rãi hơn. Để có cây mai vàng nhị ngọc toàn đẹp chưng trong các ngày đầu Xuân ngoài việc săn sóc, tạo dáng thế thích hợp thì việc chăm sóc để chuẩn bị cho hoa nở vàng trong các ngày Tết là việc phải làm cả năm mới quyết định.
Mai cũng như các loại cây khác, nó lớn mạnh phụ thuộc không ít vào thời tiết mà thời tiết lại phụ thuộc đa số vào chu kỳ trái đất quanh co quanh mặt trời, đề cập cách khác chăm nom mai phải dựa vào dương lịch (dl) mới chính xác nhưng Tết Nguyên Đán lại căn cứ vào âm lịch (âl). Chúng ta quan tâm xem ví như Mai trổ rộ nhằm vào tiết lập xuân thì hoa trổ phổ thông và đẹp tươi hơn nở các thời điểm khác. Việc này rất khó cho người săn sóc mai (ncsm) nhất là gặp năm nhuần như năm nay thì tiết lập xuân rơi vào ngày 4 tháng hai dl mà Tết lại là ngày 14 tháng hai dl. Như vậy năm nay để điều khiển hoa nở ncsm phải có biện pháp điều chỉnh phân bón, nước tưới, bộ lá hợp lý mới đạt kết quả cao được (không kể đến nhân tố thời tiết bất thường).
Nhìn vào công tác của những vườn mai vàng, ta thấy họ làm theo một các bước nhất định (do thói quen họ không gọi là quy trình) tháng nào làm việc gì đều như có lịch cả. Trong bài này tôi buộc phải một tiến trình trông nom mai cho cả năm để bạn tham khảo và khi thực hiện thì tự điều chỉnh cho hợp tình cảnh địa lý nơi ở của mình. Tôi tạm chia công tác làm 6 giai đoạn, mỗi giai đoạn có 2 tháng âm lịch. Chính yếu công tác biểu đạt ở đây trên cây mai trồng trong chậu.
công việc tháng giêng và tháng hai (giai đoạn hồi sức):
Mai được bác trong nhà nhiều ngày bị thiếu ánh sáng, lá có màu xanh lợt, có khi người bác quên không tưới nước lại đổ bia, nước ngọt vào gốc, Cho nên mai bị mất sức (nếu không gọi là kiệt sức) không ít nhất là sau công đoạn cây phô hết nội lực của mình ra khi trỗ hoa, nên Đầu tiên của ncsm là phải “hồi sức” cho mai bằng cách:
– Đưa chậu mai ra ngoài sân nơi có bóng mát và thoáng (để cây dưới nắng sẽ bị cháy lá).
– Sau những ngày Tết hoa vẫn chưa tàn hết hoặc còn một vài nụ chưa nở sử dụng kéo cắt gần như hoa trên cây, đề cập cả hoa đã nở và hoa chưa nở để nhựa tụ họp nuôi cây thay vì nuôi đài hoa tạo hạt.
– Pha phân Urê thật loãng (1 muỗng caphê nhỏ pha với ít nhất 8 lít nước) tưới trên cây trong khoảng ngọn xuống đất cho ướt cả cây, hoặc có thể dùng thuốc kích thích chồ, lá phun đều trên cây). Công tác nầy chỉ thực hiện vào buổi chiều trời thật mát. Mỗi tuần tưới một lần Chưa vội xả tàn khi nầy.
– từ rằm tháng giêng trở đi nếu như cây sung lại ta có thể xả bớt 1/3 tàn, nhất là những cành bị nấm, sâu bệnh mọc chéo phải cắt đi hết. Lưu ý không nên cắt một khi hết lá trên cây làm cho sự hô hấp và quang hợp bị gian đoạn cây lại bị mất sức lần nữa. Bạn lưu ý là các cành phía trên thường non hơn các cành bên dưới lại nhận được ánh sáng (quang hợp) nhiều hơn nên cành phía trên tăng trưởng mạnh hơn cành bên dưới, Do đó khi tỉa cành thì những cành bên dưới bạn không nên cắt ngắn quá, vậy nên cành bên dưới chưa vững mạnh bao lăm thì bị cành phía trên che hết rồi. Nguyên tắc tỉa cành chung là “dưới dài – trên ngắn”. Công việc tỉa thêm cành ta có thể ngấm nghía rồi tiến hành từ từ trong tháng giêng cũng được.
– Trong đầu tháng 2 nếu như cây trồng trong chậu có rễ ra bít hết chậu thì phải thay đất mới cho cây, ví như mai trồng bằng hổn hợp xơ dừa, tro trấu thì bạn có thể đưa mai ra khỏi chậu, sử dụng dao bén gọt bớt các rễ già xung quanh chậu (rễ già có màu nâu sậm và tương đối khô), sau ấy đưa cây lại vào chậu và bổ sung chất trồng hổn hợp. Ví như mai trồng bằng đất giết thịt thì dùng cái bay nhỏ moi tiếp giáp với chậu sâu xuống phía dưới chậu, chặt bớt rễ già loanh quanh chậu bỏ bớt đất và rễ đi, đưa đất giết mổ (trộn thêm xơ dừa) vào thay phần đất cũ. Chú ý là chúng ta không nên bón phân khi nầy vì rễ bị chặt mất nên khả năng hấp thu kém, hoạt chất sẽ theo nước tưới ra ngoài.Muốn vô phân ít ra phải nữa tháng nữa mới thực hiện. Trong tình trạng cây chưa cần phải thay đất, ta có thể bón phân cho cây khi nầy.
Trong giai đoạn nầy vì trời miền Nam nắng phổ quát nên phải chú ý tưới nước ít ra mỗi ngày 2 lần cho chậu trồng bằng chất trồng hổn hợp và một lần cho chậu trồng bằng đất thịt. Quan sát trên mặt chậu thấy đất khô mới tưới và cũng đặc biệt chú ý đây là công đoạn bọ trỉ hoạt động nên phun thuốc ngừa hoặc Nhìn vào thường nhật giả dụ thấy có hiện tượng bọ trỉ tấn công phải phun thuốc ngay.
Xem thêm: cách chăm sóc mai nhị ngọc toàn
