Ghép mai là gắn một phần của cây mai có hoa đẹp vào gốc của cây mai người chơi muốn đổi thay hoa, nhưng có bộ rễ đẹp, để chơi kiểng và chơi hoa.
Ghép mai cúc thọ hương có rất nhiều cách ghép như: Ghép xuyên tâm, ghép áp cành, ghép chồi, ghép mắt ngủ... Nhưng hiện tại việc ghép mắt ngủ được phổ biến người sử dụng nhất, vì dễ làm, dễ thành công, xin nguồn giống dễ...
Mùa ghép mai có thể tiến hành lòng vòng năm, nhưng do cây mai chỉ sinh trưởng mạnh trong khoảng tháng 1 âm lịch tới tháng 7 âm lịch nên thường chỉ ghép mai từ tháng 12 âm lịch đến tháng 4 âm lịch. Nhằm cho chồi ghép phát triển thuận mùa (thiên thời). Nếu như ghép vào các tháng khác, chồi ghép chỉ lớn mạnh 1 đến 2 cơi đọt là vào mùa sinh sản, chồi ghép đóng nụ, chậm tăng trưởng kéo theo làm yếu rễ cây mai do ko đủ lá quang quẻ hợp nuôi rễ, không đủ lá giúp cây hút nước trong mùa mưa dầm tháng 7 - 8 - 9 âm lịch.
+ Có thể ghép mai vào tháng hai âm lịch, khi cây đã khôi phục trở lại, khởi đầu đâm chồi mới và tăng trưởng nhanh, song kết quả sẽ ko cao bằng thời điểm cuối tháng 3 trở đi.
Nên ghép mai vào khoảng cuối tháng 3 âm lịch đến khoảng cuối tháng 4, khi cây mai đã hoàn toàn hồi phục, bắt đầu tích trữ nhựa trong thân, lá, cành (sau khi dùng sức nuôi hoa) và chồi mới phát triển mạnh.
+ Gốc ghép và mắt ghép (cành ghép ...) phải cùng loài, hoặc cùng giống với nhau thì sau lúc ghép cây mai mới sinh trưởng tốt.
- Việc cắt thân ghép vào khoảng tháng 10 tới tháng 12 âm lịch, mầm ghép có thể ghép được vào đầu mùa mưa (khoảng tháng 4 âm lịch) như bạn nhắc. Nhưng khi ghép mai người ghép muốn có một giống mai mới, ko mấy người đi ghép mắt ghép với thân ghép cộng giống.
1. Chọn gốc mai vàng ghép
Việc chọn gốc ghép tùy theo thị hiếu của từng người. Thông thường gốc ghép được chọn là gốc mai tứ quý (giống này rất khỏe, ít sâu bệnh), hoặc gốc mai rừng (5 cánh). Bất kể giống mai vàng nào cũng có thê sử dụng làm gốc ghép. Nhưng tiêu chí đặt ra là phải khỏe, dáng đẹp. Sau khi chọn gốc ghép xong, khoảng tháng 10 tới tháng 12 âm lịch, sử dụng cưa cắt hết cành nhỏ, tạo dáng theo ý mình, ví như ko cần dáng của gốc ghép thì cắt ngang thân cách mặt đất khoảng 15 đến 20 cm. Tưới phân hữu cơ có pha B1 hoặc Atonic kích thích khiêu vũ chồi non. Lúc chồi non nhú ra (thường rất nhiều). Ngắt bỏ những chồi mọc không đúng hướng mình định ghép. Bón thúc cho chồi non mập mạnh, khi chồi mới có thân to cỡ chiếc đũa là có thể tiến hành ghép được rồi.
Có thể dùng gốc mai hoàng huyết long (loại mai đang được trồng phổ biến ở Nam bộ), hoặc tốt nhất là gốc mai tứ quí vì loại này sinh trưởng khỏe, dễ ghép, dễ thành công, đủ sức mang trên mình phổ biến giống mai khác. Những gốc này càng lớn càng tốt, sử dụng cưa cắt ngang thân cây cách mặt đất khoảng vài tấc tới một mét (tùy theo thế của cây sau này định tạo là cao hay thấp) sau khi cưa, chăm nom (bón bổ sung thêm phân, tưới đủ nước) cẩn thận để cây nẩy tược, chờ cho tược lớn cỡ điếu thuốc lá là có thể ghép được (để cho dễ phân biệt tạm bợ gọi mỗi tược mới ra sau này là một gốc ghép, còn gốc cây mẹ vừa được cưa bỏ phần ngọn là thân chính).
Một gốc ghép có thể cùng lúc ghép phổ thông giống mai khác nhau, chú ý các giống mai khỏe như Giảo , Mai trâu... Ghép dưới thấp, các giống nhàng nhàng như mai xanh, mai hương ... Ghép ở giữa. Các giống thể trạng yếu như mai trắng, mai cúc, mai 50, 120 cánh... Ghép trên phần ngọn. Cách sắp đặt phải kết hợp, bảo đảm các mầm ghép sẽ vững mạnh cân xứng.
kiểm tra xem các chồi ghép đã sẵn sàng chưa, bằng cách như sau: dùng mũi dao nhỏ, sắc, tách thử một tẹo vỏ trên mầm thân ghép. Giả dụ thấy giữa phần vỏ và phần thân gỗ thuận tiện tách rời nhau, có vẻ láng ướt nhựa. Tương tự là thời điểm ghép tốt nhất đã tới.
Chọn giống và ý tưởng ghép : Trong dân gian hiện nay có hơi phổ biến loại mai đẹp như: Bạch mai (hoa màu trắng), Hồng mai (hoa màu vàng hồng), Thanh mai (hoa màu phớt xanh), Huỳnh mai (hoa màu vàng). Riêng Huỳnh mai cũng có phổ biến loại trong khoảng 9, 12, 24... Cho tới 60 cánh, thậm chí có loại lên tới 150 cánh. Chúng ta có thể sưu tầm và lựa chọn loại nào chấp nhận để làm giống ghép vào gốc ghép (để dễ phân biệt phần này trợ thời gọi là cành ghép).
Cành giống: lấy mắt ghép chọn những cành mạnh khỏe, trên những cây mai không sâu bệnh, nằm ở vị trí đủ ánh sáng. Chọn cành không già, không non. Nếu được cành có tuổi tương đương với mầm tại gốc ghép là tốt nhất, các mắt cuống lá phải còn xanh, khá phồng lên (trường hợp lá đã rụng). Ví như tình trạng lá chưa rụng, dùng kéo cắt lá đi (chừa lại phần cuống lá). Dùng dao sắc rà soát xem vỏ và phần thân gỗ có thuận lợi tách rời nhau ko (giống như phần kiểm tra tại thân ghép). Ví như khi tách ra 2 phần ko dễ dàng mà cố tình ghép thì 99% sẽ thất bại.
Các cây giống ví như ở gần gốc ghép thì thuận lợi nhất. Ví như giống ghép ở xa gốc ghép, chuẩn bị sẵn một bịch nilon, sau lúc cắt cành có mắt ngủ, nhúng vô nước, lấy ra cho vào bao nilon cột lại.
Xem thêm: https://vuonmaihoanglong.com/vuon-mai-vang-lon-nhat-viet-nam/